Σομαλιλάνδη: Το πιο "λειτουργικό" κομμάτι της Σομαλίας ζητά αναγνώριση από τον Τραμπ!

 

Τη Σομαλιλάνδη τη γνωρίζετε; Προσοχή, άλλο Σομαλιλάνδη κι άλλο Σομαλία. Αν δεν τη γνωρίζετε, είναι καιρός να τη μάθετε. Είναι σίγουρο ότι θα έλθει στο προσκήνιο της επικαιρότητας πολύ σύντομα. Κι ευθύνη γι’ αυτό έχει (ποιος άλλος;) ο Ντόναλντ Τραμπ.

🔎Το ανακάτεμα της τράπουλας που έχει φέρει η νέα αμερικανική διοίκηση από τη στιγμή που ανέλαβε ο Τραμπ δεν έχει προηγούμενο στον αιώνα μας. Αυτό το σημείο της γης, όμως, στο ευαίσθητο Κέρας της Αφρικής, είναι ένας ακόμα κρίκος της αλυσίδας από τις αλλαγές που οραματίζεται ο Πρόεδρος των ΗΠΑ. Μπορεί για την ώρα να μην έχει τη βαρύτητα που έχει π.χ. η Ουκρανία, ο Καναδάς, η διώρυγα του Παναμά ή η Γροιλανδία, αλλά… έρχεται η σειρά της.

🔎Σομαλιλάνδη σημαίνει, βέβαια, γη των Σομαλών. Όπως και η υπόλοιπη περιοχή της Σομαλίας, αλλά και το Τζιμπουτί, και μεγάλο μέρος της νοτιοανατολικής Αιθιοπίας. Παρ’ ότι, βέβαια, η έννοια «Σομαλοί» καταδεικνύει έναν λαό με κοινή γλώσσα, παραδόσεις και έθιμα, η Σομαλία ήταν ανέκαθεν μια βαθιά διχασμένη περιοχή. Οι Σομαλοί είναι από τους λαούς που η φυλή τους, η ευρύτερη οικογένειά τους, αυτό που στα αγγλικά ονομάζεται clan, υπερτερεί της κοινής σομαλικής ταυτότητας.

🔎Η περιοχή με την οποία θα ασχοληθούμε και ονομάζεται Σομαλιλάνδη είναι το βόρειο κομμάτι της Σομαλίας όπως το βλέπουμε στο χάρτη. Το οποίο δεν είχε ποτέ διοικητική σχέση με το νότιο στους αιώνες, αλλά επεδίωξε να ενωθεί μαζί του από πονηριά περισσότερο κι όχι από εθνική ανάγκη.

 🔎Κι όταν οι κρατικές δομές της Σομαλίας κατέρρευσαν, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η Σομαλιλάνδη περιχαρακώθηκε στα δικά της «σύνορα», ανακήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησίας κι από τότε περιμένει κάποιον μεγάλο της γης να την αναγνωρίσει και να της δώσει υπόσταση. Θα είναι ο Τραμπ αυτός που θα το κάνει;

🔎H περιοχή που βρίσκεται η Σομαλιλάνδη κατοικείται από τη Νεολιθική εποχή, τουλάχιστον το 10.000 π.Χ. Με την ανάπτυξη των πόλεων και του θαλάσσιου εμπορίου η περιοχή απέκτησε μεγάλη σημασία και ο λόγος φαίνεται από την πρώτη ματιά στο χάρτη. Η περιοχή ελέγχει τα στενά της Ερυθράς Θάλασσας και βρίσκεται κοντά στον Περσικό κόλπο, αλλά και στα ανατολικά λιμάνια της Αφρικής.

🔎Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η έννοια «Σομαλοί» καθιερώθηκε για να περιγράψει ένα σύνολο διαφορετικών φυλών που μιλούν περίπου την ίδια γλώσσα, ασπάστηκαν το ισλάμ μαζικά σχεδόν την ίδια περίοδο. Κατά τα άλλα, οι Αφάρ, οι Ισάκ, οι Νταρόντ και οι άλλες μεγάλες σομαλικές φυλές έφτιαξαν τα δικά τους σουλτανάτα, τα οποία ουδέποτε ενώθηκαν, τις περισσότερες φορές ήταν και εθχρικά μεταξύ τους κι έπαιξαν μπάλα με διαφορετικούς αποικιακούς δυνάστες, όταν άρχισε η ευρωπαϊκή εξάπλωση στην Αφρική.

🔎Αφού το έδαφος ήταν ξερό, οι κάτοικοι ασχολήθηκαν με δύο πράγματα: Την κτηνοτροφία (κυρίως κατσίκες, που δεν χρειάζονται και πολύ χορτάρι, αλλά και καμήλες) και τη θάλασσα. Έγιναν ψαράδες, έμποροι, αλλά και πειρατές. Οι ακτές που ζούσαν το ευνόησαν αυτό, έρχονταν μόνα τους τα… θηράματα προς τα εκεί.

🔎Τα σομαλικά παράλια ήταν αυτό που λέμε… φιλέτο για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Γι’ αυτό και, όταν ξεκίνησε για τα καλά η αποικιοκρατία, χωρίστηκαν σε «ζώνες επιρροής», ανάλογα με τα λιμάνια. Οι Γάλλοι πήραν το μικρότερο κομμάτι, αλλά και αυτό που περιείχε το πιο βαθύ και στρατηγικό λιμάνι, το Τζιμπουτί. Οι Άγγλοι, που ήδη βρίσκονταν απέναντι στην αραβική ακτή και το Άντεν της Υεμένης, πήραν το λιμάνι της Χαργκέισα και τη γύρω περιοχή. Ο νότος, γύρω από το λιμάνι του Μογκαντίσου, κατέληξε στα χέρια των Ιταλών, οι οποίοι είχαν ήδη επεκταθεί και στην σημερινή Αιθιοπία.

🔎Οι Βρετανοί, κατά τη συνήθειά τους να ονομάζουν τις αποικίες τους με τα ονόματα των λαών και την κατάληξη –land (γη), δεν σκέφτηκαν και πολύ πριν ονομάσουν την περιοχή Σομαλιλάνδη. Στην ουσία, βέβαια, είχαν κατακτήσει μόνο μια περιοχή, αυτή που ζούσε η σομαλική φυλή των Ισάκ, από τις μεγαλύτερες πληθυσμιακά. Σήμερα οι Ισάκ αποτελούν το 80% του πληθυσμού της Σομαλιλάνδης, που εκτιμάται γύρω στα 6,2 εκατομμύρια.

🔎Η κατάκτηση, βέβαια, δεν ήταν εύκολη. Η αρχική συμφωνία με τις φυλές για καθεστώς προτεκτοράτου (δηλαδή να έχουν εσωτερική αυτονομία, αλλά οι Βρετανοί να ασχολούνται με τα διεθνή) δεν αρκούσε, ήθελαν περισσότερο έλεγχο. Αφορμές βρέθηκαν πολλές για εξεγέρσεις και ένοπλη αντίσταση. Και σημειώθηκαν και θηριωδίες.

🔎Το 1922 οι κάτοικοι του Μπουράο, μιας εσωτερικής μεγάλης πόλης που ήταν το κέντρο του εμπορίου βοοειδών της περιοχής, επαναστάτησαν όταν έμαθαν ότι τους επιβλήθηκαν νέοι φόροι. Ο τότε υπουργός Αποικιών Ουίνστον Τσόρτσιλ (ναι, ο γνωστός) δεν δίστασε καθόλου: Διέταξε τη RAF, τη βασιλική αεροπορία, να πετάξει πάνω από το Μπουράο και να μην αφήσει πέτρα πάνω στην πέτρα. Έτσι κι έγινε. Ο βομβαρδισμός των αμάχων του Μπουράο αποτελεί και σήμερα την πιο μαύρη σελίδα στην ιστορία της βρετανικής πολεμικής αεροπορίας.

🔎Ουσιαστικά η Σομαλιλάνδη κατακτήθηκε τελείως μόλις το 1938, λίγο πριν ξεκινήσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Όταν αυτός έληξε και η ανθρωπότητα μπήκε στην εποχή της αποαποικιοποίηση, οι Βρετανοί ήταν σκεφτικοί ειδικά με αυτή την αποικία. Οι Σομαλοί είχαν αρνηθεί να ενταχθούν στο αποικιακό διοικητικό σύστημα, κι έτσι δεν υπήρχε καμία διάδοχη κατάσταση. Το σχέδιο ήταν να «εκπαιδευτεί» μία γενιά ηγετών, ώστε να της παραδοθεί η εξουσία (και να μην κάνει του κεφαλιού της, προσθέτουμε εμείς).

🔎Από την άλλη, η Ινδία είχε χαθεί, ο δρόμος προς τα εκεί δεν απαιτούσε πια τόσο έντονη βρετανική παρουσία, οι Βρετανοί τα μάζευαν ήδη και από απέναντι, από το Άντεν, οπότε στις αρχές της δεκαετίας του 1960 ήλθε και η σειρά της Σομαλιλάνδης να γίνει ανεξάρτητο κράτος.

🔎Τότε ρίχτηκε η ιδέα να ενωθούν όλες οι ευρωπαϊκές αποικίες των σομαλικών ακτών σε ένα κράτος. Οι Γάλλοι αρνήθηκαν σθεναρά: Το Τζιμπουτί ήταν πολύτιμο γι’ αυτούς, και έμεινε γαλλικό έδαφος μέχρι το 1977. Οι Ιταλοί, που είχαν υπό τον έλεγχό τους το νότο (με την ευλογία του ΟΗΕ) είχαν ξεκινήσει ήδη τις διαδικασίες.

🔎Πονηρά σκεπτόμενοι, οι Ισάκ πρωτοστάτησαν στην ένωση των δύο σομαλικών κομματιών, του βρετανικού και του ιταλικού, σε ένα κράτος. Με τη λογική ότι, αφού ήταν περισσότεροι, θα είχαν και το πάνω χέρι στις «δημοκρατικές» διαδικασίες. Στις 27 Ιουνίου 1960 η Σομαλιλάνδη απέκτησε την ανεξαρτησία της από τη Βρετανία. Μόλις τέσσερις ημέρες αργότερα, την 1^η Ιουλίου, η τοπική βουλή ενέκρινε την ένωση με το ιταλικό νότιο κομμάτι, ώστε να δημιουργηθεί η Σομαλία που βλέπουμε στο χάρτη.

🔎Με τις πρώτες κιόλας αποφάσεις του νέου κράτους οι Ισάκ κατάλαβαν πόσο λάθος έκαναν και πως πιάστηκαν κορόιδα. Οι νότιες σομαλικές φυλές, οι Ματζερτίν και οι Νταρόντ, πήραν όλα τα πόστα, έγιναν πρόεδροι και πρωθυπουργοί, και οι Ισάκ… πουθενά. Ούτε καν στο στρατό δεν τους άφηναν να αναδειχτούν σε καίριες θέσεις. Σχεδόν από την αρχή, λοοιπόν, οι δυσαρεστημένοι Ισάκ έψαχναν τρόπους να φύγουν απ’ αυτή την ένωση.

🔎Το 1967 ο Μουχάμαντ Ιμπραχίμ Εγκάλ, από τους Ισάκ, ανέλαβε πρωθυπουργός, για να θολώσουν ακόμα περισσότερο τα νερά. Μετά από τη δολοφονία του «πατέρα» της ένωσης Αμπντιρασίντ Σερμάκε (ο οποίος προερχόταν από το νότο) το 1969, ο στρατός βρήκε την ευκαιρία να επέμβει. Ο στρατάρχης Μοχάμεντ Σίαντ Μπαρέ, από τη νότια φυλή των Νταρόντ, έγινε πρόεδρος της χώρας κι έμεινε εκεί μέχρι το 1991.

🔎Ο Μπαρέ προφανώς δεν ήταν αρεστός στο βορρά, ωστόσο προσπάθησε να δώσει στους Σομαλούς ένα όραμα. Αφού δεν κατάφεραν να ενωθούν με πολιτικούς όρους, θα το κατάφερναν με στρατιωτικούς. Όρμησε εναντίον του αιθιοπικού κομματιού της Σομαλίας, της περιοχής Ογκάντεν, στηριζόμενος στο ότι παραδοσιακά οι Σομαλοί ήταν καλοί πολεμιστές, αλλά είχαν και την στήριξη των ΗΠΑ ως… αντικομουνιστές. Αντίθετα, οι Αιθίοπες τότε είχαν ανατρέψει τον δυτικόφιλο αυτοκράτορα Χαϊλέ Σελασιέ και είχαν εγκαθιδρύσει το Ντεργκ, το φιλοσοβιετικό καθεστώς του Μενγκίστου.

🔎Παρά την αμερικανική στήριξη (που ήταν, βέβαια, αναιμική, σε σχέση με την σοβιετική στην Αιθιοπία, μέχρι κουβανέζικα στρατεύματα ταξίδεψαν εκεί και πήραν μέρος στις μάχες) οι Σομαλοί έχασαν σχεδόν με κάτω τα χέρια. Τους κόπηκε η φόρα, και ο Μπαρέ κατηγόρησε το βορρά ότι υπονόμευε την εξουσία του. Γενικά η κατάσταση ήταν έκρυθμη για χρόνια, με τις βόρειες περιοχές να έχουν κηρύξει πραγματικό ανταρτοπόλεμο στο καθεστώς Μπαρέ. Το 1989 ο στρατάρχης έστειλε το στρατό στο βορρά και αυτά που έγιναν τότε περιγράφονται σαν «Το Ολοκαύτωμα της Χαργκέισα» από τους βόρειους.

🔎Το 1991, με όλες τις αναταραχές που έφερε στην περιοχή η πτώση της ΕΣΣΔ, ο Μπαρέ έχασε τα στηρίγματά του και κατέρρευσε. Η Σομαλία έπεσε στα χέρια τοπικών φύλαρχων και πολέμαρχων, που τη χώρισαν σε φέουδα. Όλα αυτά στις κεντρικές και νότιες περιοχές της χώρας.

🔎Διότι στο βορρά οι Ισάκ βρήκαν την ευκαιρία που έψαχναν. Με μια διάσκεψη στο Μπουράο τον Απρίλιο του 1991 αποφάσισαν να «τερματίσουν την ένωση με τη Σομαλία», όπως χαρακτήρισαν την πράξη τους. Στην ουσία το τοπικό κοινοβούλιο πήρε πίσω την απόφασή του για ένωση το 1960. Έτσι το είδαν. Στις 15 Μαϊου 1991 η Σομαλιλάνδη πληροφόρησε τον κόσμο ότι ήταν και πάλι ανεξάρτητο κράτος.

🔎Ουδείς συγκινήθηκε, βέβαια. Η διεθνής κοινότητα πάσχιζε (κι ακόμα πασχίζει) να διατηρήσει τα τεχνητά αφρικανικά σύνορα όσο πιο άθικτα γίνεται. Γι’ αυτό αποκλείστηκε η πιθανότητα να αναγνωριστεί ένα σομαλικό κράτος, που θα έδινε το δικαίωμα στους τοπικούς φύλαρχους να απαιτήσουν την ίδια τύχη για το δικό τους κομμάτι, και να γέμιζε η περιοχή με μικρά σομαλικά κρατίδια, ευάλωτα και χωρίς οικονομική ισχύ.

🔎Όσο η υπόλοιπη χώρα κυλούσε στο χάος και την ακυβερνησία, η Σομαλιλάνδη στο βορρά λειτουργούσε σχεδόν… τέλεια, τηρουμένων των αναλογιών. Ελάχιστες είναι, βέβαια, οι αφρικανικές χώρες που αποτελούν πρότυπα δημοκρατίας, αλλά οι θεσμοί λειτουργούν, γίνονται εκλογές κι έτσι εκλέγεται ο πρόεδρος, το εμπόριο λειτουργεί, υπάρχει τοπικό νόμισμα και σχετική ασφάλεια.

🔎Επί χρόνια οι Ισάκ της Σομαλιλάνδης το’ χουν παράπονο που κανείς δεν ασχολείται σοβαρά μαζί τους. Σε μια περιοχή που κυριάρχησαν οι θηριωδίες, η πειρατεία και η ασυδοσία, η Σομαλιλάνδη είναι η μοναδική περιοχή της Σομαλίας που λειτουργεί. Όσο κανονικά λειτουργούν και οι γείτονες.

🔎Η Σομαλιλάνδη έχει καταφέρει να πετύχει μόνο εμπορική αναγνώριση. Υπάρχουν κάποιες υποτυπώδεις εμπορικές σχέσεις με την Αιθιοπία και την Υεμένη, αλλά διεθνείς σχέσεις έχει αναπτύξει μόνο με την Ταϊβάν. Ένα άλλο μέρος που, εγκλωβισμένο όπως είναι στα διεθνή συμφέροντα, ξέρει ότι δεν μπορεί να κάνει ούτε μπρος, ούτε πίσω.

🔎Ο διεθνής παράγοντας έχει πιέσει πολλές φορές για να επαναφέρει μια υποτυπώδη έστω λειτουργία κράτους στη Σομαλία. H λογική πια είναι απολύτως ομοσπονδιακή, με τα διάφορα κομμάτια που έχουν δημιουργηθεί να ενώνονται σ’ ένα ενιαίο μόρφωμα. Το πόσο ισχυροί ή χαλαροί θα είναι οι δεσμοί μεταξύ τους είναι αντικείμενο συζήτησης, αλλά τόσα χρόνια κανείς δεν έχει συμφωνήσει για τη νομή της κεντρικής εξουσίας.

🔎Οι Ισάκ της Σομαλιλάνδης είναι έξω απ’ αυτή τη συζήτηση, προτιμούν να πορευτούν μόνοι τους, ωστόσο τελευταία βλέπουν ότι το παιχνίδι αρχίζει να χάνεται. Από το 2023 η μικρή πληθυσμιακά φυλή των Ντουλμπαχάντε, που κατοικεί στα νότια «σύνορα» της χώρας με την κανονική Σομαλία, ανακοίνωσε ότι «εγκαταλείπει» τη Σομαλιλάνδη και θα ξεκινήσει συνομιλίες για να ενταχθεί στην ομοσπονδιακή Σομαλία ως κρατίδιο του Κχατούμο.

🔎Για να μην ανοίξει η όρεξη και σε άλλους και χάσουν το momentum, οι Ισάκ ψάχνουν άμεσα μια λύση. Γι’ αυτό αποτάθηκαν στον Τραμπ και τις ΗΠΑ, ουσιαστικά λέγοντάς τους ότι μπορούν να λειτουργήσουν σαν «μακρύ χέρι» των Αμερικανών σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη περιοχή.

🔎Οι ΗΠΑ το σκέφτονται. Η περιοχή είναι όντως μεγάλης γεωστρατηγικής σημασίας, αφού ελέγχει πολλές θαλάσσιες εμπορικές οδούς και, μην το ξεχνάμε, είναι ακριβώς απέναντι από τους Χούθι της Υεμένης, με τους οποίους οι ΗΠΑ κάποια στιγμή θα τα βάλουν για τα καλά. Ο Τραμπ δέχεται συνεχώς προσκλήσεις για να… επισκεφθεί τη Σομαλιλάνδη. Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται πιθανό, αλλά μήπως φαίνονταν τα υπόλοιπα που έχουν γίνει από τη στιγμή που ανέλαβε;

H δεύτερη Σερβία που ονειρεύεται να ενωθεί με την πρώτη

 

Στις 14 Φεβρουαρίου 1804 οι πιο άξιοι προύχοντες και δημογέροντες της Σερβίας μαζεύτηκαν στο μικρό χωριό Όρασατς, που τότε ανήκε στο οθωμανικό «πασαλίκι του Βελιγραδίου» και κήρυξαν την επανάσταση κατά των Τούρκων. Εξέλεξαν για αρχηγό τους έναν έμπορο γελαδιών, τον Τζόρτζε Πέτροβιτς, που τον φώναζαν «Καρατζόρτζε» (Μαυρογιώργη, σα να λέμε) επειδή και σχετικά μαυριδερός ήταν, αλλά και του άρεσε να φοράει μαύρα ρούχα.

🔎Η ημερομηνία αυτή γιορτάζεται και σήμερα στη Σερβία ως «Ημέρα του Πρώτου Σερβικού Ξεσηκωμού». Παρ’ ότι εκείνη η εξέγερση δεν είχε ευτυχές τέλος, την κατέπνιξαν τα οθωμανικά στρατεύματα, η ανεξάρτητη Σερβία επέλεξε να τιμάει αυτή την επέτειο ως εθνική της. Και μάλιστα με διήμερες εκδηλώσεις, στις 15 και τις 16 κάθε Φεβρουάριο, η Σερβία γιορτάζει την «Ημέρα της Ανεξαρτησίας».

🔎Δεν γιορτάζει, όμως, μόνο η Σερβία. Γιορτάζει και η «Σερβική Δημοκρατία». Που παρ’ ότι έχει το ίδιο όνομα, δεν είναι το ίδιο πράγμα. Η «Σερβική Δημοκρατίας» (Republika Srpska το διεθνές της όνομα) είναι το ένα από τα δύο ομόσπονδα κομμάτια της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.

🔎Ένα κομμάτι που η διεθνής κοινότητα το «τακτοποίησε» πριν από 30 χρόνια, το «έκρυψε» κάτω από τον μανδύα ενός κράτους που έγινε ολότελα τεχνητό, και τώρα έρχεται πάλι στην επικαιρότητα. Καθόλου τυχαία η χρονική συγκυρία, από τη στιγμή που τα ευρωπαϊκά σύνορα είναι έτοιμα να αλλάξουν. Ο λύκος, λένε, στην αναμπουμπούλα χαίρεται.

🔎Την Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου στη Μπάνια Λούκα, την άτυπη «πρωτεύουσα» του σερβικού κομματιού της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, γιορτάστηκε η «Ημέρα της Ανεξαρτησίας» σε μια λαμπρή εκδήλωση με τίτλο «Ενότητα και Υπερηφάνεια», με παρόντες τους προέδρους και τους ανώτατους αξιωματούχους τόσο της «κανονικής» Σερβίας, όσο και της «Σερβικής Δημοκρατίας».

🔎Ο πρόεδρος του ομόσπονδου κρατιδίου Μίλοραντ Ντόντικ έκανε μια ομιλία που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εμπρηστική. Στην ουσία προανήγγειλε ότι το σερβικό κομμάτι της Βοσνίας είναι έτοιμο να ανακηρύξει την ανεξαρτησία του, κι από εκεί και πέρα θα αποφασίσει αν θα πορευτεί σαν ένα δεύτερο ανεξάρτητο σερβικό κράτος στην ίδια γειτονιά ή αν θα ενωθεί με τη «μαμά» Σερβία.

🔎Δεν είναι η πρώτη φορά που ο εθνικιστής πρόεδρος Ντόντικ κάνει τέτοιες δηλώσεις. Η ρητορική του, όμως, ήταν πολύ περισσότερο ακραία. Εκτιμάται ότι οι Σέρβοι πήραν θάρρος από όσα γίνονται στην ευρωπαϊκή γειτονιά τις τελευταίες μέρες, με τη Ρωσία να είναι έτοιμη να κατοχυρώσει κι επισήμως τα εδάφη της Ουκρανίας που κατέλαβε με το στρατό της. Και οι Σέρβοι, ως πιστοί σύμμαχοι της Ρωσίας, θεωρούν ότι μπορούν να εκμεταλλευθούν τη συγκυρία.

🔎Αυτή η «Σερβική Δημοκρατία» είναι ένα ολότελα τεχνητό πράγμα. Όπως και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, άλλωστε. Μια περιοχή που έγινε κράτος για να τακτοποιήσει μια θρησκευτική μειονότητα, όχι εθνική. Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε συμβεί αυτό.

🔎Στην περιοχή της σημερινής Βοσνίας και Ερζεγοβίνης ζούσαν και Σέρβοι και Κροάτες. Όσο μπορούσαν, τέλος πάντων, να ξεχωρίσουν μεταξύ τους, αφού η γλώσσα τους ήταν κοινή. Υπήρχαν διαφορές, βέβαια, που με τα χρόνια έγιναν πιο ξεκάθαρες, σ’ αυτό βοήθησαν οι διαφορετικές θρησκείες (καθολικοί οι Κροάτες, ορθόδοξοι οι Σέρβοι), αλλά και οι διαφορετικές επιρροές που έπαιρναν οι Κροάτες κυρίως από τη Δύση και οι Σέρβοι κυρίως από την Ανατολή.

🔎Όταν τον 14^ο αιώνα η περιοχή έπεσε στα χέρια των Οθωμανών, το πράγμα μπερδεύτηκε ακόμα περισσότερο. Διότι μαζί με τους τουρκογενείς διοικητικούς και εμπόρους που εγκαταστάθηκαν εκεί, υπήρξε και μια σημαντική μερίδα σλαβικού πληθυσμού που εξισλαμίστηκε, προφανώς και για οικονομικούς λόγους, για να γλυτώσει φορολογία, παιδομάζωμα κτλ.

🔎Οι μουσουλμάνοι δεν αποτέλεσαν ποτέ απόλυτη πλειοψηφία, αλλά στις εποχές της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας ήταν η πιο μεγάλη πληθυσμιακά θρησκευτική ομάδα στη Βοσνία-Εργζεγοβίνη. Κομμάτια της οποίας διεκδικούσαν «πολιτιστικά» και οι δύο λαοί, Σέρβοι και Κροάτες.

🔎Από του Οθωμανούς η διοίκηση της περιοχής πέρασε στους Αψβούργους το 1878. Η Βοσνία Ερζεγοβίνη έγινε επαρχία της Αυστροουγγαρίας. Δεν αποτέλεσε τμήμα του γιουγκοσλαβικού κράτους παρά μόνο μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και παρ’ ότι οι Κροάτες ήταν περισσότεροι στο δυτικό της τμήμα και οι Σέρβοι στο ανατολικό και το βόρειο, ήταν προφανές πως και οι δύο ήθελαν να προσεταιριστούν τους μουσουλμάνους. Τους οποίους δεν θεωρούσαν τίποτε άλλο παρά Σλάβους με ρευστή «εθνική» συνείδηση και απλά άλλη θρησκεία.

🔎Αν δει κανείς την εθνική σύσταση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης πριν τον πόλεμο του 1992-95, θα παρομοιάσει την κατάσταση με… μπακλαβά. Το «ανεξάρτητο κράτος της Κροατίας», το φασιστικό μόρφωμα του Άντε Πάβελιτς που δημιουργήθηκε το 1941 με τις πλάτες των Γερμανών ναζί, εκτός από τη σύγχρονη Κροατία που βλέπουμε στο χάρτη περιείχε και τις περισσότερες περιοχές της σημερινής Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Τότε ξεκίνησαν οι προσπάθειες εθνοκάθαρσης, με στόχο την πλήρη εξάλειψη των Σέρβων από περιοχές ολόκληρες. Χωρίς, όμως, ουσιαστικό αποτέλεσμα.

🔎Όταν, λοιπόν, ο παμπόνηρος Τίτο αποφάσισε να μετατρέψει τη Γιουγκοσλαβία σ’ ένα ομόσπονδό κράτος, βρήκε μια μεσοβέζικη-λειτουργική λύση: Αναβάθμισε τη θρησκευτική μειονότητα σε εθνική και αναβίωσε τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη σαν διοικητική ενότητα, αυτή τη φορά σαν «σοσιαλιστική δημοκρατία», όπου τον κύριο λόγο θα τον είχαν οι μουσουλμάνοι. Οι Σέρβοι της Βοσνίας, σχεδόν το 40% του συνολικού πληθυσμού, γνώριζαν εξαρχής και εξ ορισμού ότι δεν μπορούσαν να διεκδικήσουν τις ανώτερες θέσεις στη διοίκηση.

🔎Όταν, λοιπόν, στις αρχές της δεκαετίας του 1990 διαλύθηκε η Γιουγκοσλαβία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη δεν είχε άλλο δρόμο από το να γίνει κι αυτή ανεξάρτητη, τα παλιά τσεκούρια ξεθάφτηκαν και ο ένας ξεκίνησε να πελεκάει τον άλλο. Εικόνες πρωτοφανούς αγριότητας, με πρωταγωνιστές βέβαια τους Σέρβους, που έκαναν τα περισσότερα και τα αγριότερα. Όλες οι πλευρές, όμως, είχαν τις δικές τους τραγωδίες και θηριωδίες.

🔎Μετά από αιματοκύλισμα τριών χρόνων και βίαιες μετακινήσεις πληθυσμών για να σωθούν από τις ληστείες, τους βιασμούς και τους σκοτωμούς, το 1995 στο Ντέιτον του Οχάιο οι αντιμαχόμενες πλευρές συμφώνησαν να διατηρήσουν την Βοσνία-Ερζεγοβίνη στη ζωή. Αλλά με ένα καθεστώς μεσοβέζικο, στην ουσία δύο κράτη να λειτουργούν αυτόνομα και απλά να υπάρχει ένας υπερ-κρατικός μανδύας, με το μίνιμουμ των κοινών υπηρεσιών.

🔎Δημιουργήθηκαν, λοιπόν, τρεις «οντότητες»: Η «Σερβική Δημοκρατία» για τους Σέρβους, η «Ομοσπονδία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης» για τους Κροάτες και τους μουσουλμάνους (οι οποίοι προτιμούν να αναφέρονται σαν «Βόσνιοι») και το «Διαμέρισμα του Μπρτσκο», ένα μικρό κομματάκι που συνδέει τα δύο κομμάτια (ανατολικό και βόρειο) της «Σερβικής Δημοκρατίας», αλλά οι Σέρβοι εκεί αποτελούν μόνο το 1/3 του πληθυσμού και οι Βοσνιο-Κροάτες αρνήθηκαν να το «παραχωρήσουν».

🔎Γιατί; Τότε η συμφωνία του Ντέιτον έλεγε, στην ουσία «ό,τι έγινε έγινε» κι από εδώ και στο εξής οι ομοσπονδιακές οντότητες θα δημιουργούνταν με βάση την σύνθεση του πληθυσμού που είχε τότε διαμορφωθεί. Οπότε από τη μία η πλειοψηφία του συγκεκριμένου "διαμερίσματος" έδινε αυτό το δικαίωμα στους Βοσνιο-Κροάτες, κι αφ' ετέρου το Μπρτσκο ήταν το κομμάτι του παζλ που ένωνε τις δικές τους περιοχές με δύο ακόμα μικρότερα διαμερίσματα της "ομοσπονδίας" τους, στα βορειοανατολικά, τα οποία περιβάλλονται από τη Σερβία και τη "Σερβική Δημοκρατία".

🔎Οι Σέρβοι της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης είχαν το δικό τους κομμάτι να κάνουν κουμάντο, για πρώτη φορά μετά από αιώνες. Από τον καιρό που ήταν μέρος της Σερβίας του Στέφανου Ντούσαν, δηλαδή. Αυτό το πολιτικό απωθημένο έχουν καλλιεργήσει εδώ και 30 χρόνια για να πετύχουν αυτό που ονειρεύονται (οι περισσότεροι), δηλαδή το να απεμπλακούν τελείως από το κράτος Βοσνία και είτε να γίνουν ανεξάρτητοι, είτε να ενωθούν με τη Σερβία.

🔎Κι αν κάποιος απορεί πώς γίνεται να υπάρχουν δύο σερβικά κράτη, ας θυμηθούμε ότι στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της νοτιοανατολικής Μεσογείου υπάρχουν ήδη δύο αλβανικά κράτη (Αλβανία και Κόσοβο), δύο ρουμανικά κράτη (Ρουμανία και Μολδαβία), αλλά και δύο ελληνικά κράτη (Ελλάδα και Κύπρος).

🔎Κι αυτό, διότι οι Σερβο-Βόσνιοι επιμένουν ότι ακόμα και σήμερα υπο-εκπροσωπούνται στους ενιαίους θεσμούς της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, δηλαδή η ομοσπονδία δεν δουλεύει. Ακόμα και σε αθλητικό επίπεδο, η εκπροσώπηση Σερβο-Βόσνιων στις εθνικές ομάδες κυρίως σε ομαδικά σπορ είναι υπο-πολλαπλάσια του πληθυσμού τους.

🔎Αναμένουμε, λοιπόν, να δούμε αν η γενικότερη αναταραχή στην Ευρώπη θα στείλει το μήνυμα ότι τα σύνορα δεν είναι και τόσο απαραβίαστα όσο νομίζαμε, ότι μπορούν να αλλάξουν ανάλογα με τις διαθέσεις των ισχυρών, ώστε και οι Σέρβοι της Βοσνίας να κάνουν την κίνησή τους. Είναι έτοιμοι, περιμένουν απλά το νεύμα από τα ανατολικά.

Σεν Πιέρ-Μικελόν: Ούτε οι Γάλλοι δεν ξέρουν πού βρίσκονται!

 

Όσοι παρακολουθούν την διεθνή επικαιρότητα, ασφαλώς θα έχουν παρατηρήσει πως ο πολιτικός ηγέτης που φωνάζει περισσότερο για τον «επεκτατισμό» του Ντόναλντ Τραμπ σε Καναδά, Παναμά και Γροιλανδία είναι ο Εμανουέλ Μακρόν. Φυσικά είναι «προνόμιο» ενός ισχυρού κράτους, άλλοτε μεγάλης αποικιακής δύναμης, να τοποθετείται σε όλα τα μεγάλα θέματα. Αλλά με τη στάση του ο Μακρόν υπερασπίζεται εθνικό έδαφος!

🔎Παραξενευτήκατε; Ποια σχέση μπορεί να’ χει πια η Γαλλία με τα γεωπολιτικά του βόρειου κομματιού της Αμερικής; Κι όμως, έχει σχέση και είναι άμεση. Οκτώ μικρά νησάκια, ένα αρχιπέλαγος λίγο έξω από τις ανατολικές ακτές του Καναδά, το τελευταίο κατάλοιπο της γαλλικής αποικιακής αυτοκρατορίας στη Βόρεια Αμερική. Και το όνομά του, Σεν Πιέρ και Μικελόν. Το όνομα των δύο κατοικημένων νησιών.

🔎Αν δεν τα γνωρίζετε αυτά τα νησάκια, που αποτελούν επίσημο γαλλικό έδαφος και αναπόσπαστο κομμάτι της Γαλλικής Δημοκρατίας, μην στενοχωριέστε. Ούτε η συντριπτική πλειοψηφία των Γάλλων μπορεί να τα τοποθετήσει στο χάρτη, παρ’ ότι οι περισσότεροι «κάτι έχουν ακούσει» γι’ αυτά!

🔎Ένα τηλεοπτικό ρεπορτάζ του France 2 ανέδειξε το θέμα. Ο ρεπόρτερ βγήκε στους δρόμους του Παρισιού μ’ έναν παγκόσμιο χάρτη και ζήτησε από τους περαστικούς, Γάλλους υπηκόους, να του υποδείξουν πού βρίσκονται τα υπερπόντια εδάφη της Γαλλίας, με ακτίνα απόκλισης περίπου 200 χλμ.. Κι ενώ οι περισσότεροι μπορούσαν να δείξουν (στο περίπου, βέβαια) πού βρίσκεται η Γουαδελούπη, η Ρεϊνιόν ή ακόμα και η Νέα Καληδονία και η Ταϊτή, στο Σεν Πιέρ και Μικελόν απέτυχε το 78%!

🔎Τα νησιά, όπως αναφέραμε, έχουν πολύ μικρή έκταση. Όλα μαζί αθροίζουν 242 τ.χλμ., δηλαδή περίπου όσο είναι η Λήμνος. Και από πληθυσμό… Η τελευταία απογραφή έδειξε μόλις 5.800 κατοίκους. Είναι η μικρότερη “collectivite” του γαλλικού κράτους. Ένα κομμάτι Γαλλίας που βρίσκεται εκεί περισσότερο για τη θάλασσά του, παρά για τη γη του.

🔎Λίγα λόγια για το όνομα. Εντάξει, το Σεν Πιέρ βγάζει μάτι ότι είναι γαλλικό, σημαίνει βέβαια «Άγιος Πέτρος». Το Μικελόν, όμως; Για να βρούμε την απάντηση πρέπει να ταξιδέψουμε στα νοτιοδυτικά της Γαλλίας, στις γαλλικές περιοχές της Χώρας των Βάσκων. Εκεί τους Μιχάληδες δεν τους λένε Μισέλ, αλλά Μικέλ. Και το «Μικελόν» είναι ένα υπερθετικό υποκοριστικό, δηλαδή σημαίνει «Μιχαλάρας» στη βασκική γλώσσα.

🔎Ποια σχέση έχουν οι Βάσκοι με τα νησιά αυτά; Πολύ μεγάλη, όπως θα δούμε. Βρέθηκαν ίχνη από παρουσία ινδιάνικων φυλών στα νησιά, αλλά το 1520, όταν ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Ζοάο Αλβάρες Φαγκούντες τα ανακάλυψε και τα έβαλε πρώτη φορά στο χάρτη, τα ονόμασε «Νησιά των 11.000 Παρθένων»! Την ημερομηνία δηλαδή (21 Οκτωβρίου) που η ρωμαιοκαθολική εκκλησία τιμά τη μνήμη της Αγίας Ούρσουλας και των 11.000 παρθένων της.

🔎Λίγα χρόνια αργότερα, το 1536, ο Ζακ Καρτιέ, αυτός ο μεγάλος Γάλλος θαλασσοπόρος που έθεσε τις βάσεις για τη μεγάλη γαλλική αυτοκρατορία στη βόρεια Αμερική (που αργότερα ονομάστηκε «Νέα Γαλλία») αποβιβάστηκε στα νησιά και τα «κατέκτησε» στο όνομα της Γαλλίας. Δεν βρήκε κανέναν κάτοικο επάνω.

🔎Ουδείς ασχολήθηκε με τα νησιά αυτά. Το 1691, στην πρώιμη απογραφή που έγινε, βρέθηκαν μόλις 22 άνθρωποι, κυρίως άποικοι ψαράδες που’ χαν μεταναστεύσει από τη Γαλλία, τις περιοχές των Βάσκων, τη Βρετάνη και τη Νορμανδία.

🔎Το 1713 με τη Συνθήκη της Ουτρέχτης οι Γάλλοι μεταβίβασαν τα νησιά στη Βρετανία. Ακριβώς μισό αιώνα αργότερα, το 1763, μετά τη λήξη του Επταετούς Πολέμου και τη συνθήκη του Παρισιού, η Γαλλία παραχώρησε όλες τις χερσαίες αποικίες της στο σημερινό Καναδά στη Βρετανία, αλλά παραδόξως ζήτησε πίσω αυτά τα νησάκια, όπως και «αλιευτικά προνόμια» για τους γαλλικής καταγωγής ψαράδες που είχαν εγκατασταθεί από πολλές δεκαετίες στα γύρω παράλια, κυρίως στα νησιά Νιουφάουντλαντ και Πρίγκιπα Εδουάρδου (που αμφότερα σήμερα είναι μέρη του Καναδά).

🔎Οι Βρετανοί, παραδόξως, δέχτηκαν! Κι έτσι τα νησιά επέστρεψαν σε γαλλική διοίκηση, υπό τον όρο, όμως, να μην εξοπλιστούν, ούτε να φιλοξενήσουν στρατιωτικές ναυτικές βάσεις. Κι αυτό, διότι αν δείτε στο χάρτη τα νησιά βρίσκονται σε σπουδαίο γεωπολιτικό σημείο, ελέγχουν την είσοδο του κόλπου του Αγίου Λαυρεντίου, που οδηγεί στη μεγάλη ποτάμια οδό προς τις μεγάλες καναδικές πόλεις και, μέσω των καναλιών που δημιουργήθηκαν αργότερα, στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών.

🔎Σε κάθε πόλεμο που ξεσπούσε μεταξύ Βρετανίας και Γαλλίας από τότε, τα νησιά δέχονταν επίθεση και τα κατακτούσε πότε ο ένας, πότε ο άλλος. Η Συνθήκη του Παρισιού το 1814 έλυσε αυτό το αλισβερίσι, κατακυρώνοντας τα νησιά στη Γαλλία. Κι αμέσως ξεκίνησε μια προσπάθεια να μεταφερθούν εκεί οικογένειες ψαράδων από τις παραδοσιακές αλιευτικές περιοχές της Γαλλίας. Έτσι κι έγινε.

🔎Οι άνθρωποι εκεί ασχολήθηκαν κυρίως με το ψάρεμα μπακαλιάρου, που αφθονεί σ’ εκείνα τα νερά. Αυτή παραμένει μέχρι και σήμερα η κύρια ασχολία. Οι μπακαλιάροι από την περιοχή είναι διάσημοι στα γαλλικά σούπερ μάρκετ, προτιμώνται από τους άλλους «εισαγόμενους» του Βόρειου Ατλαντικού.

🔎Τα νησιά, βέβαια, ούτε αναπτύχθηκαν πολύ, ούτε και προσέλκυσαν πολύ πληθυσμό. Τις εποχές που το ψάρεμα δεν πήγαινε καλά γνώρισαν μέχρι και πείνα, και το γαλλικό κράτος ανέλαβε να τα εφοδιάζει με τρόφιμα.

🔎Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος αναφέρεται ακόμα και σήμερα ως συνολικό τραύμα. Διότι οι άνδρες κάτοικοι, ως Γάλλοι υπήκοοι, κλήθηκαν να υπηρετήσουν στο γαλλικό στρατό. Συνολικά 400 παλικάρια, το 10% του συνολικού πληθυσμού εκείνης της εποχής, πήραν τα τουφέκια για τη γαλλική μητρόπολη. Οι 100 δεν γύρισαν πίσω. Αυτό το φρικιαστικό ποσοστό 25% σε απώλειες είναι μακράν το μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί σε «εκστρατευτικό σώμα» μιας τότε γαλλικής αποικίας στον πόλεμο.

🔎Η «χρυσή εποχή» για τα νησιά ήταν η δεκαετία του 1920 κι αυτή χάρη στο… λαθρεμπόριο. Η ποτοαπαγόρευση που είχε επιβληθεί στις ΗΠΑ οδήγησε πολλούς λαθρέμπορους να κάνουν ορμητήριο τα νησιά αυτά (στα οποία δεν ίσχυαν περιορισμοί) και να εγκαταστήσουν ένα διαρκές κοντραμπάντο με τις κοντινές αμερικανικές ακτές.

🔎Οι Νιου Γιορκ Τάιμς σε ρεπορτάζ τους το 1931 ανέφεραν ότι τα νησιά αυτά, που είναι ζήτημα αν είχαν 5.000 πληθυσμό τότε, εισήγαγαν νομίμως πάνω από 6,8 εκατομμύρια λίτρα αλκοόλ! Το οποίο, λέει, καταναλώθηκε επί τόπου! Φυσικά κάτι τέτοιο δεν έγινε, αφού τα ποτά έπαιρναν τον παράνομο δρόμο για τις ΗΠΑ.

🔎Και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έγινε κουβέντα για τα νησιά αυτά. Οι Γερμανοί που είχαν κατακτήσει τη Γαλλία τοποθέτησαν φιλικό σ’ αυτούς διοικητή στα νησιά και σκόπευαν να φτιάξουν μεγάλες ραδιοτηλεοπτικές βάσεις, με τις οποίες θα κατασκόπευαν τις επικοινωνίες των ΗΠΑ.

🔎Δεν πρόλαβαν. Οι δυνάμεις της «Ελεύθερης Γαλλίας» του στρατηγού Ντε Γκωλ επιτέθηκαν στα νησιά και έδιωξαν τους φιλο-Γερμανούς. Έγινε και δημοψήφισμα, στο οποίο το 98% των κατοίκων τάχθηκε υπέρ του Ντε Γκωλ. Έτσι ξεκίνησε μια μακρά γκωλική παράδοση, που διατηρείται ακόμα και σήμερα. Τα 15 από τα 19 μέλη του τοπικού συμβουλίου ανήκουν στο κεντροδεξιό κόμμα. Φυσικά αυτό εκπροσωπεί και ο μοναδικός βουλευτής που στέλνουν στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση.

🔎Οι Γάλλοι έχουν προσπαθήσει τα τελευταία χρόνια να μικρύνουν την εξάρτηση της οικονομίας των νησιών από το ψάρεμα, όμως τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Για τη Γαλλία πιο πολύτιμη είναι η ΑΟΖ που ελέγχουν τα νησιά (η οποία είναι σχεδόν… κάθετη και εκτείνεται στα 370 χλμ. προς το νότο) παρά το έδαφός τους. Έχουν γίνει έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, χωρίς ακόμα να έχουν ανακοινωθεί τα αποτελέσματα.

🔎Ο τουρισμός είναι ένα ανοιχτό ζήτημα. Τα νησιά βρίσκονται πολύ κοντά στον Καναδά, οπότε είναι σχετικά εύκολο να μεταβεί κανείς εκεί με φέρι-μπόουτ. Αλλά προσελκύουν λίγο τουρισμό (κάτι περισσότεροι από 10.000 τουρίστες το 2024), κυρίως ανθρώπους που θέλουν να ταξιδέψουν στο παρελθόν. Αυτά τα ήσυχα τοπία με τα ψαράδικα καϊκια και τα σπίτια με κεραμίδια είναι ό,τι καλύτερο έχουν να προσφέρουν.

🔎Ένα ισχυρό «σπρώξιμο» στην οικονομία των νησιών αυτών αναμένεται να δώσει μια τηλεοπτική σειρά, που προβάλλεται τους τελευταίους μήνες στην καναδική τηλεόραση. Η σειρά είναι αστυνομική, λέγεται «Σεν Πιέρ» και πρωταγωνιστής είναι ο διάσημος Καναδός ηθοποιός Άλαν Χοκό. Έχουν παιχτεί τα 5 από τα 9 επεισόδια και ήδη η τουριστική κίνηση στα νησιά αυξάνεται.

Αλλάζει ο χάρτης: Τα νησιά που δημιουργήθηκαν πρόσφατα από ηφαίστεια!

Αλλάζει σχήμα η γη; Βεβαίως και αλλάζει! Η διαδικασία της αλλαγής, μάλιστα, είναι συνεχής και αδιάκοπη, άσχετα αν γίνεται σχετικά μακριά μας και δεν το μαθαίνουμε.

🔎Οι περισσότεροι έχουμε στο μυαλό μας ότι οι ήπειροι και τα νησιά που γνωρίζουμε σήμερα δημιουργήθηκαν πριν από χιλιάδες χρόνια, μπορεί και εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, και έκτοτε παρουσιάζουν πολύ μικρές διαφορές. Δεν είναι έτσι. Δεκάδες παραδείγματα υπάρχουν από τέτοιες αλλαγές, κυρίως από νησιά που «αναδύθηκαν» και σχηματίστηκαν από ηφαιστειακές εκρήξεις και σεισμική δραστηριότητα.

🔎Το θέμα ήλθε και πάλι στην ελληνική επικαιρότητα λόγω της σεισμικής ακολουθίας στην περιοχή των Κυκλάδων τις τελευταίες μέρες. Πολλοί θυμήθηκαν τις εκρήξεις του ηφαιστείου της Σαντορίνης μέσα στον 20^ο αιώνα, αλλά και την «ανάδυση» του νησιού της Νέας Καμένης στην περιοχή.

🔎Αυτό συνέβη το μακρινό 1707, πάνω από 300 χρόνια πριν. Το κείμενο αυτό εστιάζει σε αλλαγές που έγιναν μόλις τον τελευταίο αιώνα. Αναφέρουμε μόνο αυτές που σχημάτισαν νησιά με κάποια υπολογίσιμη έκταση, όχι απλά βραχονησίδες ή σκοπέλους.

🔎Τα ενεργά ηφαίστεια στον πλανήτη μας υπολογίζονται σε πάνω από 1.500 (υπάρχει και ειδική ιστοσελίδα που τα παρακολουθεί όλα). Όσα απ’ αυτά βρίσκονται σε θαλάσσιες περιοχές ή νησιά είναι «υπεύθυνα» για αλλαγές στον χάρτη κατά τη διάρκεια της δράσης τους. Ας δούμε, λοιπόν, τα νησιά που δημιουργήθηκαν τον τελευταίο αιώνα λόγω της ηφαιστειακής δραστηριότητας.

🔎Hunga Tonga-Hunga Ha'apai : Το νησί αυτό δημιουργήθηκε το 2015 στην περιοχή της Τόνγκα, ενός νησιωτικού συμπλέγματος στον Ειρηνικό που είναι ανεξάρτητο κράτος από το 1970. Αιτία του μια μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη στον Ειρηνικό Ωκεανό. Η έκρηξη συνέβαλε στο σχηματισμό ενός νέου ηφαιστειακού νησιού, το οποίο αυξήθηκε σημαντικά στις επόμενες εκρήξεις.

🔎Anak Krakatau: Tο πιο μεγάλο από τα «αποτελέσματα» της συνεχούς ηφαιστειακής δραστηριότητας του ηφαιστείου Krakatau, ανατολικά του μεγάλου νησιού της Ιάβας στην Ινδονησία. Γι’ αυτό και το όνομά του σημαίνει «Παιδί του Krakatau»! Δημιουργήθηκε την περίοδο 1927-1928 και συνεχίζει να αυξάνεται με τις εκρήξεις που συμβαίνουν.

🔎Surtsey: Σχηματίστηκε το 1963 λόγω μιας ηφαιστειακής έκρηξης κάτω από τη θάλασσα στον Ατλαντικό Ωκεανό. Το ηφαίστειο συνεχίστηκε να δρα και να σχηματίζει το νησί για περίπου τέσσερα χρόνια και τώρα είναι προστατευόμενη περιοχή για επιστημονική έρευνα. Η Ισλανδία, το κράτος που βρίσκεται πιο κοντά, έσπευσε να το κατοχυρώσει ως δικό της πριν το κάνουν άλλοι.

🔎Nishinoshima: Αυτό το νησί σχηματίστηκε το 1973 από ηφαιστειακή έκρηξη. Παρά τις συνεχιζόμενες εκρήξεις του ηφαιστείου, το νησί συνεχίζει να επεκτείνεται και να αναπτύσσεται. Υπάρχει συνεχής δραστηριότητα, υπεύθυνη για την δημιουργία πολλών μικρότερων νησιών. Το πιο νέο απ’ αυτά αναδύθηκε το 2018.

🔎Hōōfuku-shima: Δημιουργήθηκε το 1952 από μια έκρηξη του ηφαιστείου Fukutoku-Okanoba, στον Ειρηνικό. Αν και είναι μικρό, το νησί παραμένει σημαντικό για μελέτες γεωλογίας. Απέχει σχεδόν 1.300 χιλιόμετρα από το Τόκιο, ωστόσο βάσει διεθνών συνθηκών ανήκει στην Ιαπωνία, όπως και όλα τα γύρο ηφαιστειογενή νησιά.

🔎Home Reef: Ένα ακόμα από τα νησιά του νησιώτικου κράτους της Τόνγκα, ντοπίστηκε το 2006, όταν το ηφαίστειο κάτω από το νερό εξερράγη και δημιούργησε νέο νησί. Παρά το γεγονός ότι ήταν σχετικά μικρό, το νησί παραμένει στον χάρτη και σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες η έκτασή του έχει διπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια.

🔎Taal: Ο ηφαιστειακός κρατήρας της λίμνης Taal στις Φιλιππίνες δημιούργησε πολλές μικρές νησίδες τα τελευταία εκατοντάδες χρόνια μέσω συνεχών ηφαιστειακών εκρήξεων. Το πλήρες όνομά του είναι Taal Volcano Island, αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό και πλέον αξιοποιείται ως τουριστικό αξιοθέατο.

🔎Barren: Βρίσκεται στην περιοχή των Νησιών Ανταμάν, ενός απομακρυσμένου νησιωτικού συμπλέγματος που ανήκει στην Ινδία. Το ομώνυμο ηφαίστειο είναι ενεργό και συνεχώς δημιουργεί νέες εκτάσεις γης μέσα από τις εκρήξεις του, με μικρά νησάκια να αναδύονται και να καταποντίζονται μετά από κάθε έκρηξη.

🔎Santiaguito: Το ομώνυμο ηφαίστειο Santiaguito βρίσκεται κοντά στην πόλη Κετζαλτενάγκο στη Γουατεμάλα. Έχει δημιουργήσει μικρές εκτάσεις και κατά τη διάρκεια των εκρήξεων του συνεχώς αυξάνει τη γη γύρω από το ηφαίστειο. Αυτές οι ηφαιστειακές δραστηριότητες είναι λιγότερο ορατές τα τελευταία χρόνια, λόγω της συνεχούς δραστηριότητας οι επιστήμονες θεωρούν επικίνδυνο να μεταβούν στο σημείο για επιτόπου έρευνες.

🔎Monowai: Αυτό το μικρό νησί εμφανίστηκε το 2013 στον Ειρηνικό Ωκεανό λόγω μιας υποθαλάσσιας ηφαιστειακής έκρηξης. Το νησί είναι μικρό και μεταβαλλόμενο, αλλά δείχνει τη συνεχιζόμενη ηφαιστειακή δραστηριότητα στην περιοχή. Το έχει κατοχυρώσει η Νέα Ζηλανδία, αφού βρίσκεται εντός των χωρικών υδάτων της.